Boże Narodzenie w Ukrainie to szczególny czas, któremu towarzyszy jedzenie – ucieleśnienie tradycji i kultury narodowej. Przyjrzyjmy się kulinarnym specjalnościom i tradycyjnym potrawom, które zacieśniają atmosferę wspólnoty i zdobią stół w czasie świąt.
W Ukrainie z tej okazji przygotowuje się 12 potraw. Dawniej liczba ta była związana z różnymi aspektami, w tym z liczbą miesięcy w roku, znakami zodiaku oraz liczbą apostołów w tradycji chrześcijańskiej. Wierzono, że każda z tych potraw ma swoją symbolikę i przyniesie szczęście i dobrobyt w nadchodzącym roku.
Świąteczne potrawy na ukraińskim stole
Każdy świąteczny posiłek zaczyna się od kutii. Kutia to danie, które rozpoczyna Wigilię i jest nadal obecne w rodzinnej tradycji w Ukrainie. Przyrządza się ją z pszenicy, która kiełkuje w przeddzień świąt, a następnie gotuje się ją, aż będzie miękka. Potrawa ta symbolizuje jedność i pokój w rodzinie, a także jest pozostawiana na talerzu „dla dusz” przodków.
Następnie w Ukrainie podajemy świąteczny uzvar, lekki i smaczny napój z suszonych owoców. Do niego piecze się imbiro-miodowe ciasteczka, które są piękną ozdobą świątecznego stołu. Wśród dań głównych znajdziemy duszoną kapustę z grzybami, postny barszcz z uszkami i pierogi z kapustą – wszystkie one oddają specyfikę ukraińskich świąt Bożego Narodzenia. Uzupełnieniem dań głównych są marynowane grzyby, postne gołąbki z grzybami i karp po żydowsku. Na stole znajdziemy także ukraińską zupę grzybową z kaszą gryczaną oraz pampuszki (słodkie bułeczki).
Obchody Bożego Narodzenia w Ukrainie i w Polsce
Tradycyjnie, po zjedzeniu kutii i zakończeniu świątecznego obiadu, rodzina spędzała czas razem. Dzień ten obejmował różne rytuały, śpiewy, wspólne zabawy oraz dzielenie się życzeniami i prezentami. Ukraińcy rozpoczynali święta od porannego nabożeństwa w kościele, a po uroczystości wracali do domu. Tam kontynuowali wspólne świętowanie, gromadząc się wokół choinki, gdzie rozdawali prezenty, śpiewali, bawili się i jedli pyszną kolację.
Obecnie ukraińskie rodziny najczęściej świętują Boże Narodzenie w domu ze swoimi rodzinami lub odwiedzając krewnych i przyjaciół. Tradycje powoli się zmieniają, a w wielu rodzinach udział w świątecznej mszy jest już rzadkością. Jednak Boże Narodzenie pozostaje ulubionym świętem zarówno dorosłych, jak i dzieci.
Ukraińców w Polsce nie zaskoczą zwyczaje i tradycje związane ze świętami. Tak jak w Ukrainie, nie wszyscy świętują tutaj w sposób religijny, ale chętnie obdarowują się prezentami i słuchają kolęd. Jednak pewnym zaskoczeniem może być dobór potraw wigilijnych. Kutia zdecydowanie nie jest tu na pierwszym miejscu – częściej spotkamy ją we wschodniej Polsce, ale w centralnej bardzo rzadko. Na stole nie znajdziemy raczej słodkich bułeczek, ale ciasta, takie jak makowiec.
Czytaj też:
Żurek. Przepis na tradycyjną polską zupę
